عشق و عطش(امام حسین)

آیا والدین در گناه اعمال ناشایست فرزند سهیم هستند؟

اسلام بر یک قاعده و قانون کلی تاکید دارد: هر کس بار گناهش را خود به دوش میکشد و هیچکس بار گناه دیگرى را به دوش نمیکشد:

مَنِ اهْتَدى‏ فَإِنَّما یَهْتَدی لِنَفْسِهِ وَ مَنْ ضَلَّ فَإِنَّما یَضِلُّ عَلَیْها وَ لا تَزِرُ وازِرَهٌ وِزْرَ أُخْرى‏؛

هر کس هدایت شود، براى خود هدایت یافته و آن کس که گمراه گردد، به زیان خود گمراه شده است و هیچ کس بار گناه دیگرى را به دوش نمى‏کشد. (اسراء/۱۵)

اما این قانون تبصره ای هم دارد و آن اینکه: اگر فردی در ارتکاب گناه توسط دیگران نقش داشته باشد وزر و وبال گناه دیگران دامنگیر او هم خواهد بود. قرآن در این باره میفرماید:

لِیَحْمِلُوا أَوْزارَهُمْ کامِلَهً یَوْمَ الْقِیامَهِ وَ مِنْ أَوْزارِ الَّذینَ یُضِلُّونَهُمْ بِغَیْرِ عِلْمٍ أَلا ساءَ ما یَزِرُون؛

آنها باید روز قیامت، هم بار گناهان خود را بطور کامل بر دوش کشند و هم سهمى از گناهان کسانى که بخاطر جهل، گمراهشان میسازند! بدانید آنها بار سنگین بدى بر دوش مى‏کشند!

(نحل/۲۵)

در روایتی از امام باقر میخوانیم:

بنده‌ای از بندگان خدا که سنّت نیکو و شایسته ای از خود به‌ جا گذارد پاداشش با پاداش کسی که به ان سنّت عمل می کند برابر است، بی آنکه از پاداش عمل کننده به آن چیزی کم شود؛ و هر بنده ای از بندگان خدا که کار زشت و نکوهیده ای را پایه گذاری کند، گناهش همان گناه کسی است که به آن بدعت عمل می ‌کند، بی آنکه از بار گناه یکی از آنها کم گردد.

(ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، ص: ۱۳۲)

بنابراین در صورتى والدین در گناه اعمال بد فرزندان خود سهیم هستند که نقشی در ارتکاب آن گناه داشته باشند مثلا در امر تربیت و هدایت آنها کوتاهى کرده و مقصر باشند.

هر آن کسی که در این دنیا باعث هدایت دیگران شده باشد مثلا انسانها را ارشاد نموده است و آنها به سبب ارشاد او هدایت یافته اند چنین شخصی با اعمال نیک هدایت یافته ها شریک می باشد حال پدر باشد و یا هر شخص دیگری باشد، همچنین اگر شخصی باعث گمراهی افراد شود و اسباب گمراهی را برای بندگان الله به روشهای مختلفی فراهم سازد چنین شخصی با گناهان این افراد شریک خواهند بود.

رسول الله صلی الله علیه و سلم فرموده است :

«مَنْ دَعَا إِلَی ضَلالَهٍ کَانَ عَلَیْهِ مِنَ الإِثْمِ مِثْلُ آثَامِ مَنْ تَبِعَه،ُ لا یَنْقُصُ َ مِنْ آثَامِهِمْ شَیْئًا»

هر کس (مردم را) به سوی کار بدی دعوت کند، همسان گناهان کسانی که از او پیروی می کنند ، گنه کار است واز گناهان آنان چیزی نمی کند. (وهمینطورباالعکس)

اگر والدین باعث به بیراهه رفتن فرزند شوند نیز در گناه شریک خواهند بود لذا تربیت صحیح اسلامی فرزند بر والدین واجب است.

در روایتی از امام کاظم آمده است:

مردی از پیامبر سؤال کرد: حق پدر بر فرزند چیست؟ حضرت فرمود: او را با نام صدا نکند؛ در راه رفتن از او جلو نیفتند؛ قبل از او ننشیند؛ کاری انجام ندهد که مردم به پدرش ناسزا بگویند. (الکافی (ط – الإسلامیه)، ج‏۲، ص: ۱۵۸)

منبع : مذهبی بیتوته